İSMAİL HAKKI TONGUÇ'UN HAYAT HİKAYESİ
İsmail Hakkı Tonguç (1893-1960)
Bulgaristan'ın Silistre iline bağlı Tataratmaca köyünde doğdu. Babası Kırım göçmenlerinden Hacı Veli oğlu İdris, annesi
Dobruca Türkleri’nden Vesile’ydi.
İlkokulu köyünde okudu. Silistre Rüştiyesi, Kastamonu Öğretmen Okulu ve İstanbul Öğretmen Okulu’nda eğitim aldı. Okul sonrası 1918 yılında Almanya’ya Karlsruhe kentindeki Ettlingen öğretmen okuluna 8 aylık bir eğitim için gönderildi. 1919’da yurda geri çağrıldı. Eskişehir Öğretmen Okulu resim-elişleri ve beden eğitimi öğretmenliğine atandı. İşgal sonrası önce Ankara'ya sonra tekrar 1922 yılında Almanya’ya gönderildi. Dönüşünde Konya Öğretmen Okulu’nda, Ankara ve Adana’da görev yaptı.
1925 yılı Mart ayında mesleki incelemeler yapmak üzere tekrar altı ay boyunca Almanya,Fransa, ve İngiltere'de bulundu. Bu gezisinde Münih'te Kerschensteiner ile tanışma fırsatı buldu.
Ağustos 1925'te yurda dönen Tonguç, Ankara Öğretmen Okulu'nda öğretmenlik yaptı, ve ardından Bakan Mustafa Necati tarafından 11 Mart 1926'da Okul Müzesi Müdürlüğü'ne atandı.
10 Temmuz 1926 ile 26 Ağustos 1926 tarihleri arasında, ilköğretim müfettişleri ve ilkokul öğretmenleri için Ankara'da açılan "İş İlkesine Dayalı Öğretim Kursu"nda yabancı öğretim üyeleri ile birlikte çalıştı.
26 Ocak 1927'de öğretmeni Nafia Kamil ile evlendi. 1928’de ilk çocuğu Engin Tonguç, 1936 yılında da ikinci çocuğu Yalım Tonguç dünyaya geldi.
1929-1933 yılları arasında Gazi Eğitim Enstitüsü öğretmenlik ve müdür yardımcılığı yaptı.
1935 yılında Köy Enstitülerini kurmasını sağlayacak İlköğretim Genel Müdürlüğüne getirildi.
17 Nisan 1940'ta Köy Enstitüleri Kanunu çıktıktan sonra açılmaya başlayan enstitülerle çok yakından ilgilendi. 1946'da görevden alınışına değin, enstitüler için canla başla çalıştı.
1949’da tekrar öğretmenliğe atandı. 1954 yılında kendi isteği ile emekli oldu.
1956’da Avrupa gezisine çıkarak eğitimle ilgili incelemelerini sürdürdü. Bu gezisinde İsviçre'deki Pestalozzi Çocuklar Köyü'nü inceledi.
24 Haziran 1960 tarihinde Ankara da vefat etti.
Eserleri: Elişleri Rehberi (1927, eski yazı ile), Muallim Almanağı (1928), Muallim Almanağı (1929), Mürebbinin Ruhu ve Muallim Yetiştirme Meselesi (1931), İlk, Orta ve Muallim Mekteplerinde Resim, Elişleri ve Sanat Terbiyesi (1932), İş ve Meslek Terbiyesi (1933), Kershensteiner (1933, çeviri), Almanya Maarifi (1934, ortak kitap), Köyde Eğitim (1938), Canlandırılacak Köy (1939), İlköğretim Kavramı (1946), Eğitim Yolu İle Canlandırılacak Köy (1947), Öğretmen Ansiklopedisi (1949), Resim-İş Dersleri (1951), Öğretmen Ansiklopedisi ve Pedagoji Sözlüğü (1952), Pestalozzi Çocuklar Köyü (1960), Pestalozzi ve Devrim (1962).
İsmail Hakkı Tonguç (1893-1960)
Bulgaristan'ın Silistre iline bağlı Tataratmaca köyünde doğdu. Babası Kırım göçmenlerinden Hacı Veli oğlu İdris, annesi
Dobruca Türkleri’nden Vesile’ydi.
İlkokulu köyünde okudu. Silistre Rüştiyesi, Kastamonu Öğretmen Okulu ve İstanbul Öğretmen Okulu’nda eğitim aldı. Okul sonrası 1918 yılında Almanya’ya Karlsruhe kentindeki Ettlingen öğretmen okuluna 8 aylık bir eğitim için gönderildi. 1919’da yurda geri çağrıldı. Eskişehir Öğretmen Okulu resim-elişleri ve beden eğitimi öğretmenliğine atandı. İşgal sonrası önce Ankara'ya sonra tekrar 1922 yılında Almanya’ya gönderildi. Dönüşünde Konya Öğretmen Okulu’nda, Ankara ve Adana’da görev yaptı.
1925 yılı Mart ayında mesleki incelemeler yapmak üzere tekrar altı ay boyunca Almanya,Fransa, ve İngiltere'de bulundu. Bu gezisinde Münih'te Kerschensteiner ile tanışma fırsatı buldu.
Ağustos 1925'te yurda dönen Tonguç, Ankara Öğretmen Okulu'nda öğretmenlik yaptı, ve ardından Bakan Mustafa Necati tarafından 11 Mart 1926'da Okul Müzesi Müdürlüğü'ne atandı.
10 Temmuz 1926 ile 26 Ağustos 1926 tarihleri arasında, ilköğretim müfettişleri ve ilkokul öğretmenleri için Ankara'da açılan "İş İlkesine Dayalı Öğretim Kursu"nda yabancı öğretim üyeleri ile birlikte çalıştı.
26 Ocak 1927'de öğretmeni Nafia Kamil ile evlendi. 1928’de ilk çocuğu Engin Tonguç, 1936 yılında da ikinci çocuğu Yalım Tonguç dünyaya geldi.
1929-1933 yılları arasında Gazi Eğitim Enstitüsü öğretmenlik ve müdür yardımcılığı yaptı.
1935 yılında Köy Enstitülerini kurmasını sağlayacak İlköğretim Genel Müdürlüğüne getirildi.
17 Nisan 1940'ta Köy Enstitüleri Kanunu çıktıktan sonra açılmaya başlayan enstitülerle çok yakından ilgilendi. 1946'da görevden alınışına değin, enstitüler için canla başla çalıştı.
1949’da tekrar öğretmenliğe atandı. 1954 yılında kendi isteği ile emekli oldu.
1956’da Avrupa gezisine çıkarak eğitimle ilgili incelemelerini sürdürdü. Bu gezisinde İsviçre'deki Pestalozzi Çocuklar Köyü'nü inceledi.
24 Haziran 1960 tarihinde Ankara da vefat etti.
Eserleri: Elişleri Rehberi (1927, eski yazı ile), Muallim Almanağı (1928), Muallim Almanağı (1929), Mürebbinin Ruhu ve Muallim Yetiştirme Meselesi (1931), İlk, Orta ve Muallim Mekteplerinde Resim, Elişleri ve Sanat Terbiyesi (1932), İş ve Meslek Terbiyesi (1933), Kershensteiner (1933, çeviri), Almanya Maarifi (1934, ortak kitap), Köyde Eğitim (1938), Canlandırılacak Köy (1939), İlköğretim Kavramı (1946), Eğitim Yolu İle Canlandırılacak Köy (1947), Öğretmen Ansiklopedisi (1949), Resim-İş Dersleri (1951), Öğretmen Ansiklopedisi ve Pedagoji Sözlüğü (1952), Pestalozzi Çocuklar Köyü (1960), Pestalozzi ve Devrim (1962).
